Symlrwydd, hyblygrwydd a phrosiectau treftadaeth sydd wedi'u hymwreiddio mewn cymunedau
Symlrwydd, hyblygrwydd a phrosiectau treftadaeth sydd wedi'u hymwreiddio mewn cymunedau
Erthygl gan
Eilish McGuinness, Prif Weithredwr Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol
Dyma ein Prif Weithredwr, Eilish McGuinness, yn myfyrio ar y cerrig milltir diweddaraf ar hyd taith 10 mlynedd ein strategaeth newydd, Treftadaeth 2033.
O fis Ionawr y flwyddyn nesaf, bydd ceisiadau drwy ein rhaglenni agored, Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol, yn cael eu trefnu o gwmpas ein fframwaith symlach o bedair egwyddor fuddsoddi: achub treftadaeth, diogelu'r amgylchedd, cynhwysiad, mynediad a chyfranogiad a chynaladwyedd sefydliadol.
Ein hymagwedd at fuddsoddi
Rydym wedi cymryd i ystyriaeth yr hyn y gwnaethoch chi ei ddweud wrthym drwy ein harolwg ar y strategaeth ac allgymorth cyhoeddus, ein hymchwil EDI a'n harolygon rheolaidd o ddefnyddwyr y wefan. Rydyn ni'n gweithio ar arweiniad a ffurflenni newydd a fydd yn gwneud eich profiad ymgeisio yn symlach ac yn gliriach ac yn fwy cymesur i'r swm o arian rydych chi'n ymgeisio amdano.
Bydd ein hegwyddorion buddsoddi'n cyfeirio'r penderfyniadau y byddwn yn eu gwneud. Byddwn yn gofyn i ymgeiswyr gymryd y rhain i ystyriaeth yn eu ceisiadau, ond chi sy'n gorfod dangos cryfder y ffocws a'r pwyslais ar bob egwyddor. Bydd hyn yn ein galluogi i nodi cryfderau a photensial. Credwn y bydd hefyd yn arwain at brosiectau mwy creadigol a chynaliadwy sydd wedi'u hymwreiddio mewn cymunedau. Byddwn yn rhannu rhagor o wybodaeth ac arweiniad wrth i ni ddatblygu'r prosesau newydd hyn.
Wrth wraidd Treftadaeth 2033 yw ein gweledigaeth i werthfawrogi a gofalu am dreftadaeth ac i'w chynnal ar gyfer pawb yn y dyfodol. Dros y tair blynedd nesaf, rydym yn bwriadu buddsoddi dros £1biliwn. I wneud hynny, mae angen i chi barhau i ddatblygu prosiectau fel y gallwn ni ddarparu ariannu i chi a chyflwyno'r weledigaeth honno gyda'n gilydd.
Yn ystod y cyfnod pontio hwn, byddwn yn isafu aflonyddwch gymaint â phosib ond bydd saib byr mewn ceisiadau i rai o'n rhaglenni agored o fis Tachwedd. Fodd bynnag, rydym yn gwybod bod anghenion y sector treftadaeth yn fawr a bod ariannu'n hanfodol, felly daliwch ati i ddatblygu a chyflwyno eich syniadau prosiect yn ystod y cyfnod pontio a siaradwch â ni os oes gennych unrhyw bryderon.
Yma i chi
Er ein bod ni'n brysur yn y cefndir yn paratoi i lansio ein prosesau ariannu newydd, rydyn ni'n gwybod bod llawer ohonoch chi sy'n gweithio gyda threftadaeth y DU ac yn gofalu amdani yn brysur yn bwrw 'mlaen yn yr hyn sy'n parhau i fod yn amgylchedd heriol.
Rydym am barhau i gefnogi eich gwaith hanfodol o ddiogelu, rhannu a dathlu'r lleoedd, y casgliadau, y traddodiadau a'r storïau sy'n rhan o dreftadaeth amrywiol a hynod ddiddorol y DU.
Gallwn wneud hynny drwy grantiau prosiect ein rhaglen agored – ac os ydych chi'n barod i gyflwyno cais nawr, peidiwch ag aros tan fis Ionawr, gan y gallwn eich cefnogi chi drwy'r cyfnod pontio.
Rydym hefyd yn parhau i gynnig cymorth drwy ein cynnig cydnerthedd ac adferiad, ac ers mis Awst diwethaf rydym wedi dyfarnu £41.6miliwn i helpu i gryfhau sefydliadau treftadaeth. Dros y 12 mis diwethaf rydym hefyd wedi dyfarnu £33.5m ar gynyddu grantiau i helpu prosiectau treftadaeth i gadw ar y trywydd iawn yng nghanol chwyddiant a chostau gweithredu cynyddol. Eto, cysylltwch â ni os oes gennych unrhyw gwestiynau am yr ariannu y gallwn ei gynnig.
Byddwn yn gwneud popeth o fewn ein gallu i gefnogi'r rhai ohonoch sydd ei angen nawr, a thrwy gydol oes ein strategaeth Treftadaeth 2033. Mae cynaladwyedd sefydliadol yn un o'r pedair egwyddor buddsoddi a fydd yn sail i'n penderfyniadau buddsoddi, ac rydym wedi'n hymrwymo i fod yn hyblyg ac i ymateb i argyfyngau trwy ein mentrau strategol.
Meddwl ar raddfa fawr
Un o'r pethau eraill yr ydym wedi'i wneud i ymateb i'r argyfwng costau byw yw cynyddu terfynau uchaf ac isaf ein grantiau.
Ac ers i ni godi'r uchafswm i £10miliwn ym mis Mai, mae'n bleser gennyf ddweud ein bod ni eisoes wedi derbyn rhai datganiadau o ddiddordeb trawiadol a chyffrous ac rydym yn gweithio gyda sefydliadau i'w helpu i ddatblygu eu syniadau.
Gwn nad yw prosiectau ar y raddfa hon yn ymarferol i bawb ar hyn o bryd. Ond i’r rhai sydd mewn sefyllfa i gyflwyno prosiectau treftadaeth ar raddfa fawr a all adlewyrchu ein gweledigaeth uchelgeisiol ar gyfer y sector, rydym am glywed oddi wrthych.
Lleoedd sy'n ffynnu
Y garreg filltir Treftadaeth 2033 nesaf ar fy agenda yw cyhoeddi’r swp cyntaf o leoedd ar gyfer buddsoddiad tymor hwy, wedi'i dargedu, sy’n hybu balchder mewn lle ac yn cysylltu cymunedau â threftadaeth. Rydyn ni'n bwriadu cefnogi 20 o leoedd dros oes y strategaeth a bydd y naw cyntaf yn cael eu cyhoeddi fis nesaf.
Bydd ein menter lle strategol yn helpu i roi hwb i allu lleoedd i ddatblygu partneriaethau ym mhob ardal leol, i fynd i’r afael â materion treftadaeth hirsefydlog ar raddfa fawr, a chynhyrchu’r potensial i ddenu buddsoddiad ehangach.
Bydd y buddsoddiad daearyddol wedi'i dargedu hwn, yn bennaf oll, yn ymateb i anghenion lleol. Ond rydyn ni’n gobeithio y bydd yr effaith y byddwn yn ei dangos ar hyd y ffordd yn annog cynlluniau eraill sy’n seiliedig ar le, gan greu gwaith a phartneriaethau newydd ar y cyd, a chan helpu i drawsnewid lleoedd sydd ag anghenion treftadaeth a chymunedol sylweddol.
Mae gwaith hefyd yn mynd rhagddo i ddatblygu’r mentrau strategol eraill a amlinellir yn Treftadaeth 2033. Rydym newydd gwblhau cyfres o drafodaethau bord gron gyda rhanddeiliaid ar draws y DU i ddatblygu cynlluniau ar gyfer ein menter tirweddau. Byddwn ni'n anelu at weithio gyda phartneriaid i gefnogi prosiectau ar raddfa fawr i adfywio tirweddau, cefnogi adferiad natur a gwella cysylltedd i bobl a bywyd gwyllt.
Byddwn yn rhoi'r ddiweddaraf i chi am hyn a'n mentrau strategol eraill dros y misoedd nesaf.
Fel y cyllidwr mwyaf ar gyfer treftadaeth y DU, ein gweledigaeth yw i dreftadaeth gael ei gwerthfawrogi, ei gofalu a'i chynnal i bawb, nawr ac yn y dyfodol.
Remote video URL
Rydym wedi ymgorffori cynnwys o YouTube yma. Gan y gall YouTube gasglu data personol ac olrhain eich ymddygiad gwylio, byddwn ond yn llwytho'r fideo ar ôl i chi gydsynio i'w defnydd o gwcis a thechnolegau tebyg fel y disgrifir yn eu polisi preifatrwydd. Byddwn hefyd yn gosod cwci i gofio eich dewis.
Dros y deng mlynedd nesaf byddwn yn cymryd golwg mwy hirdymor, gan fuddsoddi mewn treftadaeth ar gyfer y dyfodol yn ogystal ag ar gyfer y presennol. Byddwn ni'n buddsoddi mewn lleoedd, nid prosiectau unigol yn unig, er mwyn sicrhau buddion ar gyfer pobl, lleoedd a'n hamgylchedd naturiol.
Byddwn ni'n cryfhau partneriaethau gyda llywodraethau, awdurdodau lleol ac asiantaethau statudol ac yn creu partneriaethau newydd gyda'r rhai sy'n rhannu ein gweledigaeth.
Mae'r uchelgeisiau hyn wedi'u nodi mewn fframwaith buddsoddi wedi'i symleiddio ac yn ffurfio sylfaen ein gweledigaeth a rennir i werthfawrogi a gofalu am dreftadaeth ac i'w chynnal ar gyfer pawb.
Cynllun cyflwyno 2023–2026
Yn y cyntaf o’n cynlluniau cyflwyno tair blynedd, bu ni ddisgrifio sut rydyn ni’n bwriadu buddsoddi dros £1biliwn rhwng 2023 a 2026, newidiadau i’n Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol a’n blaenoriaethau buddsoddi.
Ein hegwyddorion buddsoddi
Pedair egwyddor fuddsoddi newydd yn cyfeirio'r holl benderfyniadau y byddwn yn eu gwneud drwy rhaglenni ariannu agored, ein buddsoddiadau strategol neu wrth ymgymryd â gwaith ar y cyd a phartneriaethau newydd.
Achub treftadaeth: gwarchod a gwerthfawrogi treftadaeth, nawr ac yn y dyfodol.
Diogelu'r amgylchedd: cefnogi adferiad natur a chynaladwyedd amgylcheddol.
Cynhwysiad, mynediad a chyfranogiad: cefnogi gwell cynhwysiad, amrywiaeth, mynediad a chyfranogiad mewn treftadaeth.
Cynaladwyedd sefydliadol: cryfhau treftadaeth er mwyn iddi addasu a bod yn gydnerth yn ariannol, gan gyfrannu at gymunedau ac economïau.
Byddwn yn gofyn i brosiectau a ariannwn gymryd y pedair egwyddor fuddsoddi i ystyriaeth yn eu ceisiadau.
Mae strategaeth 10 mlynedd Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol, Treftadaeth 2033, yn disgrifio ein huchelgais i wneud gwahaniaeth gwirioneddol dros bobl, lleoedd a chymunedau wrth i ni fuddsoddi swm disgwyliedig o £3.6 biliwn sydd i'w godi ar gyfer achosion da gan chwaraewyr y Loteri Genedlaethol dros y deng mlynedd nesaf.
Mae ein strategaeth hirdymor wedi'i hategu gan gynlluniau cyflwyno tair blynedd, sy'n disgrifio sut y bydd nodau'r strategaeth yn cael eu cyflwyno. Byddant yn galluogi ni i fabwysiadu ymagwedd hyblyg, gan addasu i anghenion y sector treftadaeth ac ymateb i ddigwyddiadau neu gyfleoedd allanol dros y 10 mlynedd.
Mae ein cynllun cyflwyno ar gyfer 2023-2026 yn nodi'r cerrig milltir allweddol a sut y byddwn yn cyflwyno'r buddsoddiad Loteri Genedlaethol am y tair blynedd gyntaf, yn ogystal â sut rydym wedi pontio i'n strategaeth newydd yn 2023–2024. Caiff y cynllun hwn ei ddiweddaru'n flynyddol fel rhan o'n prosesau cynllunio busnes.
Ein gweledigaeth
Ein gweledigaeth yw gwerthfawrogi a gofalu am dreftadaeth a'i chynnal ar gyfer pawb, nawr ac yn y dyfodol.
Mae ein gwerthoedd a'n hymddygiadau yn rhan annatod o'r ffordd yr ydym yn gweithio. Maent wedi'u hymwreiddio ar draws ein cynllunio strategol a busnes a'n dulliau arwain a rheoli. Ein pedwar gwerth yw:
Cynhwysol o bob agwedd ar dreftadaeth, pobl a chymunedau.
Uchelgeisiol ar gyfer ein pobl, ein cymunedau a'n treftadaeth.
Cydweithredol trwy weithio a dysgu gyda'n gilydd.
Ymddiriedir ynom am ein cyfanrwydd, ein harbenigedd a'n barn.
Rôl Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol
Fel ariannwr mwyaf treftadaeth y DU, mae gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol (Cronfa Treftadaeth) y fraint o fuddsoddi arian a godir gan chwaraewyr y Loteri Genedlaethol mewn treftadaeth ar draws y DU, mewn cydweithrediad ag ystod eang o gyrff statudol, yn ogystal â dosbarthwyr eraill y Loteri Genedlaethol. Rydym yn dyfarnu 20% o'r incwm achosion da a godir gan chwaraewyr y Loteri Genedlaethol, ac yn cyflwyno rhaglenni grant ar ran llywodraeth y DU a'r llywodraethau datganoledig sy'n cydweddu â'n gweledigaeth a'n hegwyddorion buddsoddi.
Rydym yn gorff cyhoeddus anadrannol sy'n atebol i Senedd y DU drwy'r Adran dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon (DCMS). Mae ein penderfyniadau am geisiadau a pholisïau unigol yn gwbl annibynnol o lywodraeth y DU. Mae mwyafrif y penderfyniadau ariannu'n cael eu gwneud gan ein chwe phwyllgor ardal a gwlad gan ddefnyddio gwybodaeth ac arbenigedd lleol ac yn cael eu cefnogi gan ein timau ledled y DU. Ymddiriedolwyr Cronfa Goffa'r Dreftadaeth Genedlaethol yw ein corff cyfreithiol ar gyfer gweinyddu a goruchwylio'r holl arian a freinir ynom. Fe'i sefydlwyd gan Ddeddf Treftadaeth Genedlaethol 1980 i weinyddu Cronfa Goffa'r Dreftadaeth Genedlaethol.
Fel cronfa cyfle olaf, mae CGDG yn rhoi cymorth ariannol tuag at gaffael, cadw a chynnal rhai o wrthrychau a thirweddau gorau'r DU. Mae'r rhain yn amrywio o dai hanesyddol a gweithiau celf, i drenau, cychod a thirweddau hynafol. Mae CGDG wedi helpu i greu un o'r casgliadau gorau yn y byd sy'n perthyn i bobl y Deyrnas Unedig, am byth.
Mae'r cynllun cyflwyno hwn yn manylu ar sut y byddwn yn cyflwyno buddsoddiad y Loteri Genedlaethol.
Ein cynllun ar gyfer 2023-2026
Cyflwyno Treftadaeth 2033
Ein blaenoriaeth yn 2023–2024 oedd gweithredu ein strategaeth newydd a phontio o Fframwaith Ariannu Strategol 2019–2024 i'r nodau a'r pedair egwyddor fuddsoddi newydd a ddisgrifir yn Treftadaeth 2033.
Yn y flwyddyn gyntaf hon gwnaethom sefydlu a symleiddio ein prosesau ariannu wrth i ni bontio i asesu ceisiadau ariannu o dan y pedair egwyddor fuddsoddi, yn ogystal â mapio datblygiad ein mentrau a'n partneriaethau strategol. Roedd y rhaglen weithredu hon yn cynnwys diweddaru ein harweiniad, ein ffurflenni cais a'n prosesau, a gwaith datblygu i adolygu'r ffordd yr ydym yn monitro ac yn gwerthuso effaith ein grantiau. Yn yr ail flwyddyn byddwn yn parhau â'r gwaith hwn ac yn adolygu effaith y pontio ar ymgeiswyr grant a staff fel rhan o'n rhaglen gwelliant parhaus.
Bydd ein dull ariannu yn parhau i fod yn agored, yn ymatebol ac wedi’i ddatganoli, gan ddefnyddio gwybodaeth ac arbenigedd lleol i gefnogi prosiectau treftadaeth sydd wrth wraidd gweledigaethau dros newid a arweinir yn lleol. Byddwn ni'n:
cyflwyno ymagwedd sy'n seiliedig ar le drwy ein buddsoddiadau, mentrau strategol a phartneriaethau
sefydlu partneriaethau newydd a chydweithio hirdymor i ddiwallu'r anghenion a nodwyd yn y sector
defnyddio ymchwil, dadansoddi a mewnwelediad i gefnogi gweledigaeth hirdymor a rennir ar gyfer treftadaeth ac i wella ein darpariaeth
hyrwyddo arloesedd i ddod o hyd i atebion newydd i heriau yn y byd treftadaeth
tyfu arweinyddiaeth a hyder digidol ar draws treftadaeth y DU
cydweithio â phartneriaid mewn llywodraethau, cyrff hyd braich, dosbarthwyr eraill y Loteri Genedlaethol ac ymddiriedolaethau a sefydliadau annibynnol i lunio mentrau newydd i ddiwallu anghenion a nodwyd ar gyfer treftadaeth
ariannwr cynhwysol, hygyrch a theg
Cynlluniau a chyllidebau buddsoddi
Cynlluniau a chyllidebau buddsoddi
Mae ein cynlluniau buddsoddi a chyflwyno tair blynedd wedi'u disgrifio isod. Mae'r cyllidebau'n ddangosol, yn seiliedig ar ragolygon incwm y Loteri Genedlaethol a ddarperir gan y Comisiwn Hapchwarae. Gall rhagolygon newid a byddant yn cael eu diweddaru fel rhan o broses adolygu flynyddol y cynllun cyflwyno. Bydd cynlluniau cyllideb yn cael eu hadolygu drwy gydol y tair blynedd a'u diweddaru fel y bo angen i fodloni blaenoriaethau strategol.
Fel y disgrifir isod, rydym hefyd yn dosbarthu cyllid nad yw'n dod o'r Loteri, gan gynnwys gan lywodraethau, i gefnogi treftadaeth y DU.
Rhagamcaniad o gyfanswm y buddsoddiad gan y Loteri Genedlaethol
Rhaglen
Blwyddyn 1
2023–2024
Blwyddyn 2
2024–2025
Blwyddyn 3
2025–2026
Cyfanswm buddsoddiad y Loteri Genedlaethol
£415miliwn
£417miliwn
£438miliwn
Buddsoddiad rhaglenni agored
£408m
£372m
£371m
Mentrau strategol y LoteriGenedlaethol
£7m
£45m
£67m
Buddsoddiad rhaglenni ariannu eraill
£52.95miliwn
Gweithgareddau rhaglenni'r Loteri Genedlaethol
Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol (Grantiau'r Loteri Genedlaethol ar gyfer Treftadaeth yn flaenorol)
Ein rhaglen grantiau ar gyfer pob math o brosiect treftadaeth yn y DU.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Adolygu Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol yn unol â Threftadaeth 2033.
Newid trothwyon grant i £10,000–£10m ac ymgymryd â gwaith cwmpasu i barhau i ddarparu grantiau o dan £10,000 drwy sefydliadau a mentrau eraill.*
Adolygu a symleiddio ein prosesau ymgeisio, asesu a monitro.
Rheoli a chefnogi cwsmeriaid trwy bontio ceisiadau o Fframwaith Ariannu Strategol 2019–2024 (FfAS) i Treftadaeth 2033:
ceisiadau olaf am grantiau rhwng £10,000 a £10miliwn o dan y FfAS: Tachwedd 2023
ceisiadau olaf am grantiau hyd at £10,000: Rhagfyr 2023
ceisiadau cyntaf am grantiau rhwng £10,000 a £10miliwn o dan Treftadaeth 2033, gydag arweiniad a ffurflenni cais newydd: Ionawr 2024
Gweithio gyda phartneriaid, gan gynnwys DCMS ac asiantaethau statudol, i ddatblygu ein hymagwedd at sgiliau a phlant a phobl ifanc.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Cwblhau'r broses bontio i ddarparu Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol o dan bedair egwyddor fuddsoddi Treftadaeth 2033.
Gwneud y dyfarniadau cyntaf hyd at £250,000 o dan Treftadaeth 2033.
Gwneud y dyfarniadau cyntaf dros £250,000 o dan Treftadaeth 2033.
Parhau i gwmpasu a chyflwyno grantiau dan £10,000 drwy sefydliadau a mentrau eraill lle mae galw strategol a gwerthuso hynny.
Parhau i symleiddio ein prosesau ymgeisio, asesu ac ôl-ddyfarnu.
Penderfynu ar ddulliau o gefnogi prosiectau i ennyn diddordeb plant a phobl ifanc mewn treftadaeth a darparu llwybrau i ddatblygu sgiliau trwy Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol.
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Parhau i werthuso ein prosesau newydd a mesur effaith gychwynnol Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol o dan Treftadaeth 2033.
Cyflwyno grantiau o dan £10,000 drwy sefydliadau a mentrau eraill a gwerthuso hynny.
*Gellir dyfarnu grantiau dros £10m mewn amgylchiadau eithriadol er mwyn cyflawni uchelgeisiau Treftadaeth 2033.
Menter strategol: Lleoedd Treftadaeth
Helpu i drawsnewid treftadaeth mewn 20 o wahanol leoedd, rhoi treftadaeth wrth wraidd ymagweddau lleol i roi hwb i falchder mewn lle, adfywio economïau lleol a gwella cysylltiad pobl â'r lleoedd y maent yn byw ac yn gweithio ynddynt ac yn ymweld â nhw.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Naw lleoliad wedi'u nodi ar gyfer buddsoddi strategol gan ddefnyddio data am lefelau treftadaeth, cymdeithas a buddsoddi, ochr yn ochr â gwybodaeth leol.
Deall anghenion lleol y lleoliadau a ddewiswyd, cefnogi capasiti i flaengynllunio ac ymgysylltu â chynulleidfaoedd.
Grantiau cynllunio a datblygu prosiectau.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Grantiau ar gael ar gyfer cyflwyno prosiectau.
Nodi'r rownd nesaf o leoedd.
Sefydlu prosesau ar gyfer gwerthuso.
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Cyhoeddi'r rownd nesaf o leoedd.
Bydd y fenter yn parhau dros oes y strategaeth 10 mlynedd.
Menter strategol: Trefi a Dinasoedd Natur
Partneriaeth i gyflwyno adferiad byd natur trefol trwy barciau a mannau gwyrdd hanesyddol ffyniannus.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Datblygu partneriaethau i ddylunio a chyflwyno menter.
Deall anghenion a dylunio lleol, ac adeiladu gallu.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Cynllun menter yn cael ei ddatblygu mewn partneriaeth â'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Natural England ac asiantaethau natur statudol yng Nghymru, Yr Alban a Gogledd Iwerddon.
Lansio'r fenter bartneriaeth a rhaglen grantiau.
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Grantiau ar gael ar gyfer cyflwyno prosiectau.
Monitro a gwerthuso.
Arian grant i barhau y tu hwnt i 2025–2026.
Menter strategol: Cysylltiadau Tirwedd
Adferiad byd natur ar raddfa tirweddau ar draws tirweddau cenedlaethol y DU, gan ddarparu gwell cysylltiadau i bobl ac i natur.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Ymgysylltu â rhanddeiliaid ar draws y DU i ddatblygu'r fenter.
Buddsoddiad cychwynnol i gefnogi cynllunio prosiectau.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Lansio ein cronfa £150m i gefnogi tua 20 o brosiectau i wella a diogelu tirweddau o safon fyd-eang y DU.
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Grantiau ar gael ar gyfer datblygu a chyflwyno prosiectau.
Sefydlu cymuned ymarfer.
Monitro a gwerthuso.
Bydd y fenter yn parhau dros oes ein strategaeth 10 mlynedd.
Treftadaeth mewn Angen
Nodi bylchau mewn cefnogaeth i'r sector treftadaeth, yn enwedig lle mae risg i dreftadaeth a bod angen ei gwarchod.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Ymchwil a datblygu a gweithio gyda phartneriaid strategol ar draws y DU i nodi'r ffocws cychwynnol ar gyfer cymorth, gan gynnwys ar gyfer mannau addoli.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Defnyddio data a mewnwelediad i nodi ein hymagwedd gyffredinol at flaenoriaethu treftadaeth mewn angen.
Mannau addoli: buddsoddiad strategol mewn prosiectau i adeiladu gallu a llenwi bylchau yn y cymorth presennol ar gyfer treftadaeth sydd mewn perygl a thargedu hyrwyddo ein cymorth at anghenion atgyweirio a chadwraeth.
Treftadaeth forwrol: defnyddio ein mewnwelediadau ymchwil i helpu diffinio ein blaenoriaethau buddsoddi yn y maes hwn ar gyfer arian y Loteri Genedlaethol.
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Fframwaith ar waith a mentrau ar gyfer y dyfodol wedi'u nodi.
Buddsoddi mewn prosiectau i lenwi bylchau yn y gefnogaeth i fannau addoli a threftadaeth forwrol sydd mewn perygl y mae angen eu gwarchod.
Cyfleoedd
Ymateb yn gyflym, a gweithredu pan fydd angen, i ymdrin â sefyllfaoedd, cyfleoedd a digwyddiadau unigryw.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Eurovision Lerpwl 2023.
Dinas Diwylliant.
Rhaglen Newydd i Natur (ehangu).
Paratoi pen-blwydd y Loteri Genedlaethol yn 30 oed.
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Cyflwyno Dinas Diwylliant
Dathlu pen-blwydd y Loteri Genedlaethol yn 30 oed.
Archives Revealed.
Ymateb i gyfleoedd pellach.
Gwerthuso Newydd i Natur a'r camau nesaf
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Cyflwyno Dinas Diwylliant yn dod i ben.
Ymateb i gyfleoedd pellach.
Rhaglenni a gwaith ar y cyd sydd eisoes yn digwydd
Mentrau parhaussy'n cefnogi dulliau newydd o weithio, buddsoddiad arloesol a chydnerthedd.
Blwyddyn 1 (2023-2024):
Cronfa Arloesi Treftadaeth.
Cronfa Effaith y Celfyddydau a Diwylliant.
Cronfa Effaith Treftadaeth.
Cyfleuster ar gyfer Investment Ready Nature yn Yr Alban.
Ymddiriedolaeth Eglwysi Genedlaethol: Rhaglen Cherish.
Cronfa Treftadaeth Bensaernïol: Menter yr Ymddiriedolaeth Datblygu Treftadaeth.
Cronfa Codi'r Gwastad (cymorth sector).
Cronfa Ystadau a Datblygu Amgueddfeydd (MEND).
Blwyddyn 2 (2024-2025):
Cronfa Arloesi Treftadaeth.
Cronfa Effaith Celfyddydau a Diwylliant a'n cydweithrediad a'n cefnogaeth ar gyfer sefydlu Figurative, gan ymgorffori Cyllid y Celfyddydau a Diwylliant, Nesta mewn sefydliad annibynnol, gan ysgogi effaith, arloesedd a buddsoddiad mewn diwylliant.
Cronfa Effaith Treftadaeth.
Cyfleuster ar gyfer Investment Ready Nature yn Yr Alban.
Ymddiriedolaeth Eglwysi Genedlaethol: Rhaglen Cherish.
Cronfa Treftadaeth Bensaernïol: Menter yr Ymddiriedolaeth Datblygu Treftadaeth.
Cronfa Ystadau a Datblygu Amgueddfeydd (MEND).
Blwyddyn 3 (2025-2026):
Rhaglenni aml-flwyddyn cynlluniedig yn parhau a chyfleoedd newydd wedi'u nodi.
Gweithgareddau rhaglenni ariannu eraill
Rydym hefyd yn dosbarthu arian nad yw'n dod o'r Loteri, gan gynnwys gan lywodraethau, i gefnogi treftadaeth ar draws y DU.
Mae'r portffolio presennol o raglenni cytunedig wedi'i nodi isod.
Rhaglenni a ddarperir mewn partneriaeth ag Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) – £25m:
Species Survival Fund.
Green Recovery Challenge Fund.*
Trees Calls to Action Fund.*
Rhaglenni a ddarperir mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru - £27.44m:
Lleoedd Lleol ar gyfer Natur.**
Lleoedd Lleol ar gyfer Natur, Chwalu Rhwystrau.
Y Grant Buddsoddiad Coetiroedd.**
Y Grant Buddsoddiad Coetiroedd, Coetiroedd Bach.
Rhwydweithiau Natur.**
Rhaglen wedi’i chyflwyno mewn partneriaeth â’r Adran dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon (DCMS) – £550,000, wedi'i ddyfarnu 2022–2023:
Know Your Neighbourhood (trwy Raglen Ddiwylliannol High Street Heritage Action Zone Historic England).*
Mae'r holl raglenni ariannu'n amodol ar gydsyniad tîm Gweithredol y Gronfa Treftadaeth i'r achos busnes.
*Mae rhaglenni wedi dyfarnu'r grantiau sydd ar gael ac mae'r prosiectau'n cael eu cyflwyno.
**Rhaglenni a ariennir yn rhannol gan y Loteri Genedlaethol.
Rydym yn derbyn ac yn dyfarnu 20% o incwm achosion da'r Loteri Genedlaethol ac yn gosod ein cyllidebau buddsoddi bob blwyddyn gan ddibynnu ar y swm a godir gan chwaraewyr y Loteri Genedlaethol ar draws y DU. Ar unrhyw adeg, mae gennym flaenoriaeth gyflwyno weithredol o tua 2,500 o brosiectau byw, sydd wedi'i nodi yn y cronfeydd arian parod wrth gefn a'r rhwymedigaethau yn ein cyfrifon ariannol.
Yn ychwanegol at incwm gan y Loteri Genedlaethol, rydym yn derbyn incwm blynyddol gan lywodraeth y DU ar gyfer Cronfa Goffa'r Dreftadaeth Genedlaethol o £5.3m, sef £5.2m ar gyfer grantiau a £0.1m ar gyfer costau gweinyddu. Rydym hefyd yn derbyn incwm gan lywodraethau a chyrff eraill fel DCMS, Defra, Gweithrediaeth Gogledd Iwerddon a Llywodraeth Cymru i ddosbarthu grantiau.
Am dair blynedd gyntaf Treftadaeth 2033, ein nod yw dyfarnu dros £1bn (gweler y tabl gyferbyn) gyda phortffolio sy'n cynnwys Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol yn ogystal â mentrau a phartneriaethau strategol.
Buddsoddiad rhagamcanol
2023–2024*
2024–2025
2025–2026
Cyfanswm
Incwm gan y Loteri
£355m
£361m
£361m
£1,077m
Costau gweithredu
-£28m
-£28m
-£28m
-£84m
Cydbwyso cymarebau buddsoddi**
£88m
£84m
£105m
£277m
Y cyfanswm sydd ar gael o ran buddsoddiad y Loteri
£415m
£417m
£438m
£1,270m
*2023–2024 yn dangos ffigurau gwirioneddol.
**Mae newid yng nghyfanswm y buddsoddiad i gymhareb balans Cronfa Ddosbarthu’r Loteri Genedlaethol wedi caniatáu ar gyfer ymrwymiadau ychwanegol dros y cyfnod cynllunio hwn.
Mae cyfanswm costau gweithredu'r Loteri Genedlaethol wedi'u pennu gan DCMS ac ni ddylent fod yn fwy na 7.75% o incwm blynyddol gan y Loteri Genedlaethol dros gyfnod treigl o dair blynedd.
Dyma gynllun cyflwyno byw a fydd yn cael ei reoli'n hyblyg ac yn addasu dros amser i ymateb i ddigwyddiadau a chyfleoedd allanol ac wrth i ni ddatblygu ein syniadau gyda'n rhanddeiliaid a'n partneriaid.
Blaenoriaethau cyflwyno ar gyfer 2024-2025
1: Cyflwyno arian grant
Denu a buddsoddi mewn prosiectau treftadaeth sy’n adlewyrchu ein pedair egwyddor fuddsoddi a’r uchelgeisiau a nodir yn Treftadaeth 2033, gan weithio gyda phartneriaid i fwyafu effaith cymorth ac ariannu ar gyfer treftadaeth y DU. Rheoli tua 2,500 o brosiectau gweithredol y Loteri Genedlaethol a rhaglenni cymorth grant ehangach yn llwyddiannus.
2: Mentrau strategol
Datblygu a chyflwyno’r mentrau strategol a sefydlwyd yn Treftadaeth 2033, gan ymateb i gyfleoedd a digwyddiadau sy’n helpu cyflwyno’r uchelgeisiau a nodir yn ein strategaeth.
3: Cydweithio, partneriaethau ac ymgysylltu
Eirioli dros Treftadaeth 2033 a’n rôl nodedig wrth ysgogi effaith dros dreftadaeth, gan adeiladu perthnasoedd a chydweithio â rhanddeiliaid ar draws y DU sy’n helpu cyflwyno nodau strategol Treftadaeth 2033 a lansio a chyfathrebu effaith partneriaethau newydd yn llwyddiannus.
4: Effaith a gwella
Parhau i wella ein darpariaeth sefydliadol, gan ymwreiddio’r sgiliau, y galluoedd, yr adnoddau, y systemau a'r diwylliant cywir i gyflwyno a mesur effaith Treftadaeth 2033 yn llwyddiannus.
Ochr yn ochr â chyflwyniad craidd Treftadaeth 2033 a chefnogaeth i'r sector treftadaeth, y sail i'n gwaith a'n cynlluniau adrannol yw'r ymrwymiad i –
Ymwreiddio cynaladwyedd amgylcheddol yn ein portffolio buddsoddi'r Loteri Genedlaethol a'n gweithrediadau mewnol:
gweithio ar y cyd i ddysgu o arfer gorau a'i rannu ar draws adferiad natur, cyfiawnder hinsawdd ac addasu i'r hinsawdd
lleihau ein heffaith amgylcheddol a gweithio tuag at ddau uchelgais carbon sero net:
cyflwyno cynllun datgarboneiddio i gyrraedd ein nod tymor canolig o garbon sero net cyn 2030 ar gyfer ein gweithrediadau, datgarboneiddio ein swyddfeydd, teithio, gwastraff a phwrcasiadau
cyrraedd sero net erbyn 20250 ar gyfer ein buddsoddiadau a'n grantiau (targedau'n seiliedig ar wyddoniaeth yn unol â Chytundeb Paris 2015)
Cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiad (EDI) yn ein buddsoddiad a'n gweithrediadau:
gweithrediad parhaus camau ein Hadolygiad EDI 2021, gan ymdrin â gwelliannau ar draws ein gweithlu, llywodraethu a diwylliant sefydliadol
datblygu partneriaethau a gweithio ar y cyd i sicrhau mynediad teg i'n hariannu ar gyfer prosiectau a arweinir gan bobl nad ydynt yn cael eu gwasanaethu'n ddigonol gan dreftadaeth
Byddwn yn defnyddio ein hadnoddau'n effeithiol ac yn effeithlon i ddosbarthu arian gan y Loteri Genedlaethol a'r llywodraeth ar gyfer treftadaeth.
Llywodraethu a gwneud penderfyniadau
Y Bwrdd, pwyllgorau a gwneud penderfyniadau
Rydym wedi'n llywodraethu gan Fwrdd Ymddiriedolwyr sy'n arwain ar ddatblygu strategaeth, gyda'r gwaith rheoli o ddydd i ddydd wedi'i ddirprwyo i'r Prif Weithredwr a'r tîm Gweithredol. Mae'r Bwrdd yn gwneud penderfyniadau ariannu terfynol ar geisiadau grant dros £5m ac yn cadw cyllideb fuddsoddi ganolog ar gyfer mentrau strategol a rhaglenni DU gyfan.
Mae gennym chwe phwyllgor dyfarnu grantiau yng Nghymru, Yr Alban, Gogledd Iwerddon, ac mewn tair ardal yn Lloegr – Gogledd Lloegr, Canolbarth a Dwyrain Lloegr , a Llundain a De Lloegr - sy'n gwneud penderfyniadau ar geisiadau am grantiau rhwng £250,000 a £5m. Rydym yn parhau i ddirprwyo'r rhan fwyaf o'n penderfyniadau i'r chwe phwyllgor ardal a gwlad hyn ac i weithwyr gweithredol ar draws y DU (ar gyfer penderfyniadau o dan £250,000).
Rydym yn cadw ‘swm gwlad wrth gefn’ yng Nghymru, Yr Alban a Gogledd Iwerddon ar gyfer grantiau na ellir darparu ar eu cyfer mewn cyllidebau per capita dirprwyedig.
Ar gyfer grantiau dros £5m, mae ein Bwrdd yn goruchwylio ac yn gwneud penderfyniadau, gan alw ar arbenigedd ac argymhellion lleol y pwyllgorau ardal a gwlad.
Wedi'u dyrannu ar sail per capita, mae pwyllgorau dyfarnu grantiau'n derbyn y canrannau canlynol o gyllidebau dirprwyedig:
Mae ein cofrestr risgiau'n cael ei hadolygu'n rheolaidd gan y tîm Gweithredol, y Bwrdd a'r Pwyllgor Archwilio a Risg. Mae ein hawydd am risg yn cael ei adolygu a'i gymeradwyo gan y Bwrdd unwaith y flwyddyn.
Ein prif risgiau a mesurau lliniaru ar gyfer ail flwyddyn y cynllun cyflwyno, 2024–2025, ar y dyddiad cyhoeddi yw:
Strategol
Gweithrediad y strategaeth newydd yn arafach na'r disgwyl neu'n methu â chyflwyno yn erbyn y pedair egwyddor fuddsoddi. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
hyfforddi staff a phwyllgorau
gwybodaeth reoli i lywio cyflwyno ac ailffocysu gweithgarwch fel y bo angen
gweithredu ac adrodd ar effaith trwy gyflwyno Fframwaith Effaith ffurfiol
goruchwyliaeth gan y Bwrdd a thimau Gweithredol
Data, mewnwelediad ac arbenigedd annigonol i olrhain a deall effaith strategol Treftadaeth 2033. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
wella ffynonellau data ac olrhain cynnydd cyflwyno'n weithredol trwy ddatblygu ein system rheoli buddsoddiadau
cyflwyno Fframwaith Effaith newydd i fesur ac ymateb i dystiolaeth o'n heffaith
recriwtio a datblygu aelodau staff sydd â sgiliau priodol
Effaith ar biblinell y Gronfa Treftadaeth os bydd prosiectau presennol yn wynebu problemau mawr neu'n methu, neu os na chyflwynir ceisiadau newydd oherwydd risgiau economaidd. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
fonitro prosiectau'n weithredol yn unol â'n harweiniad ac adeiladu perthnasoedd â grantïon i nodi problemau'n gynnar
defnydd wedi'i dargedu o arbenigwyr allanol i lywio penderfyniadau dyfarnu'n well
gwella dealltwriaeth aseswyr a’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau o'r dirwedd ariannu a risgiau prosiectau unigol
marchnata gweithredol a chynllunio ymgysylltu
Economaidd
Mae anwadaliad yn yr amgylchedd allanol yn arwain at wahanol flaenoriaethau ariannu a pholisi ar gyfer y sector treftadaeth. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
berthynas waith agos â rhanddeiliaid gan gynnwys tîm noddi DCMS i ddangos cyfraniad buddsoddiad mewn treftadaeth
atgyfnerthu ein hymagwedd at ymgysylltu a gwneud penderfyniadau datganoledig
sicrhau bod ein strategaeth yn hyblyg a bod modd ei haddasu drwy gynlluniau cyflwyno tair blynedd a chyllidebu gydag adolygiadau blynyddol
Mae gostyngiad materol parhaus yn incwm y Loteri Genedlaethol yn golygu na allwn ariannu prosiectau allweddol i gyflwyno ein strategaeth. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
weithio ar y cyd ag Uned Hyrwyddo'r Loteri Genedlaethol i gryfhau marchnata achosion da
cynllunio senarios ar gyfer ystod o opsiynau ariannol
gweithio ar y cyd gyda gweithredwr y Loteri Genedlaethol drwy Fforwm y Loteri Genedlaethol i rannu mewnwelediad
Gweithredol
Mae methu â denu a chadw gweithlu amrywiol a medrus yn arwain at leihad mewn gwybodaeth allweddol ac yn lleihau cyflwyno, gallu ac effeithiolrwydd. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
barhau i wella prosesau recriwtio gan gynnwys ehangu sianeli recriwtio, prosesau ymgynefino a chroesawu staff
datblygu cyfleoedd hyfforddi a dysgu perthnasol i staff
datblygu ein cynnig gwerth cyflogeion
Methiant parhaus sylweddol o systemau neu swyddogaethau, cyfaddawdu diogelwch data. Byddwn yn rheoli hyn drwy:
fesurau rheoli mynediad ataliol ac offer datgelu
monitro ac adrodd ac weithgarwch meddalwedd
cynlluniau parhad busnes a digwyddiadau critigol yn eu lle
rhaglen hyfforddiant ac ymwybyddiaeth staff
diogelwch data a pholisïau yn eu lle ac yn cael eu hadolygu'n rheolaidd
Tryloywder
Rydym yn cydnabod ein rhwymedigaethau i chwaraewyr a threthdalwyr y Loteri Genedlaethol wrth esbonio sut rydym yn defnyddio eu harian, ac ariannu gweithio mewn cydymffurfiaeth â deddfau perthnasol a'r Ddogfen Fframwaith gyda DCMS.
Cyhoeddir ein data dyfarniadau ar GrantNav, sy'n safon data agored, ar ein gwefan a thrwy ddatganiadau ystadegol DCMS a Swyddfa'r Cabinet. Rydym yn cyhoeddi manylion dyfarniadau grant unigol y gellir ystyried eu bod yn gymorthdaliadau er mwyn cydymffurfio â gofynion tryloywder Deddf Rheoli Cymorthdaliadau 2022.
sut rydym yn gweithio gyda chi i gyflwyno eich prosiect a'ch canlyniadau
gwybodaeth gorfforaethol arall
Hysbysebir tendrau gwerth £30,000 (gan gynnwys TAW) neu fwy lle rydym yn chwilio am gyflenwyr/partneriaid busnes i'n helpu i gyflwyno ein busnes ar Contracts Finder. Mae tendrau dros drothwyon Rheoliadau Contractau Cyhoeddus 2015 hefyd yn cael eu hysbysebu ar y gwasanaeth Find a Tender ar wefan llywodraeth y DU. Cyhoeddir contractau (wedi'u golygu) a ddyfernir ar gyfer gwasanaethau a chymorth lle rydym wedi gosod y contractau hynny ar Contracts Finder.
Effaith a pherfformiad
Asesu effaith ein buddsoddiad
Mae Treftadaeth 2033 yn disgrifio'r newidiadau rydym am eu cyflawni erbyn 2033 ar draws ein pedair egwyddor fuddsoddi.
Yn ystod y flwyddyn bontio (2023–2024), fe wnaethom ddechrau dylunio Fframwaith Effaith newydd a fydd yn ein galluogi i werthuso ac asesu ein heffaith yn rheolaidd dros y 10 mlynedd nesaf.
Mae ein Bwrdd wedi cytuno ar fframwaith i werthuso’r effaith ar falchder mewn lle, treftadaeth wedi'i hadfywio a'r economi, yn gysylltiedig â’n pedair egwyddor fuddsoddi:
Achub treftadaeth: mae treftadaeth yn cael ei hadfywio ac mae ei chyflwr wedi'i wella.
Diogelu'r amgylchedd: mae treftadaeth naturiol yn cael ei adfer.
Cynhwysiad, mynediad a chyfranogiad: gall mwy o bobl gyrchu a chysylltu â threftadaeth.
Cynaladwyedd sefydliadol: mae sefydliadau a ariannwn yn fwy medrus ac yn gadarn yn ariannol.
Yn ystod 2024-2025 a 2025-2026 byddwn yn cyflwyno mesurau ansoddol a meintiol er mwyn deall a ydym yn cyflwyno yn erbyn pob un o'r datganiadau hyn ac i ymateb fel y bo'n briodol. Mae gennym ddiddordeb arbennig mewn dangos sut mae'r Gronfa Treftadaeth yn cael effaith ar falchder mewn lle, treftadaeth wedi'i hadfywio a'r economi.
Byddwn yn parhau i gynhyrchu ac adolygu dangosyddion gweithredol i fesur ein perfformiad trwy ein hadroddiadau i'n hadran noddi, DCMS. Mae'r dangosyddion hyn yn cyd-fynd â'r Fframwaith Effaith tymor hwy. Ein dangosyddion gweithredol presennol yw:
gostyngiad mewn asedau treftadaeth yr ystyrir eu bod 'mewn perygl' o ganlyniad uniongyrchol i fuddsoddiad gan y Gronfa Treftadaeth
cyfran y ceisiadau grant a brosesir o fewn y graddfeydd amser a gyhoeddir
y gyfran o'r cyhoedd sy'n ymwneud â threftadaeth, amgueddfeydd ac orielau fel y'i cofnodir yn Arolwg Cyfranogiad DCMS
swm a chyfran yr ariannu i'r 20% o ardaloedd awdurdod lleol mwyaf difreintiedig
Byddwn yn gwneud gwelliannau i'n dulliau cywain data ar effaith prosiectau fel y gallwn hefyd fonitro ac adrodd ar nifer y swyddi a gwirfoddolwyr a gefnogir yn uniongyrchol gan fuddsoddiad y Gronfa Treftadaeth.
Ein safonau gwasanaeth
Rydym wedi gosod targedau ar gyfer cyflwyno gwasanaethau i'n hymgeiswyr a'n grantïon.
Penderfyniadau ar geisiadau
Fel arfer, bydd penderfyniadau'n cael eu gwneud yn y cyfarfod penderfyniadau nesaf ar ôl yr asesiad fel a ganlyn –
Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol dros £250,000:
Ymateb i Fynegiad o Ddiddordeb: 20 diwrnod
cais am grant datblygu/cyflwyno: 12 wythnos
Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol hyd at £250,000:
o adeg cyflwyno'r cais: wyth wythnos
Taliadau grant
Bydd taliadau grant yn cael ei wneud i'r grantï o fewn naw diwrnod gwaith o dderbyn y cais am daliad.
Yn y cyntaf o'n cynlluniau cyflwyno strategaeth tair blynedd, rydym yn rhannu manylion ein cyllidebau, blaenoriaethau a newidiadau i'n rhaglenni ariannu.
Pan wnaethom gyhoeddi ein strategaeth 10 mlynedd newydd, Treftadaeth 2033, ym mis Mawrth, bu i ni gyflwyno ein gweledigaeth i werthfawrogi a gofalu am dreftadaeth a'i chynnal ar gyfer pawb, nawr ac yn y dyfodol.
Heddiw, mae ein cynllun cyflwyno cyntaf yn nodi sut, dros y tair blynedd nesaf, yr ydym yn bwriadu buddsoddi £870miliwn drwy Grantiau Treftadaeth y Loteri Genedlaethol a £140m pellach mewn mentrau strategol i wneud gwahaniaeth pendant ar gyfer lleoedd, natur a threftadaeth mewn angen.
Mewn partneriaeth ag adrannau yng Nghymru a Lloegr, byddwn hefyd yn dosbarthu mwy na £43m o gyllid y llywodraeth yn 2023–2024 yn unig.
Fel rhan o bontio o’n Fframwaith Ariannu Strategol 2019–2024 presennol i ddarparu grantiau o dan Treftadaeth 2033, rydym yn symleiddio ein proses ymgeisio, gan ei wneud yn fwy cymesur i'r swm o arian yr ydych yn gofyn amdano.
Rydym yn ymchwilio i opsiynau ar gyfer darparu grantiau o dan £10,000 drwy sefydliadau a mentrau eraill, gan sicrhau y gall ein hariannu gyrraedd y cymunedau y mae arnynt ei angen fwyaf.
Dywedodd Anne Jenkins, Cyfarwyddwr Gweithredol Cyflwyno Busnes y Gronfa Treftadaeth: “Cafodd Treftadaeth 2033 ei siapio gan adborth rhanddeiliaid. Gwnaethoch chi ddweud wrthym bod cydnerthedd ariannol yn allweddol ac y gallai ein prosesau fod yn symlach. Byddwn yn ymateb drwy symleiddio ein ceisiadau am grantiau rhwng £10,000 a £10m a thrwy barhau i gefnogi sefydliadau i ddatblygu’r sgiliau a’r capasiti i sicrhau dyfodol hirdymor cadarn. Bydd ein timau wrth law i gefnogi ymgeiswyr trwy gydol y flwyddyn bontio hon a thu hwnt.”
Wrth i ni wneud y newidiadau hyn, bydd cyfnod byr pan fydd grantiau hyd at £250,000 ar gau i geisiadau.
12 hanner dydd ar 16 Tachwedd 2023: ceisiadau datblygu olaf o dan y Fframwaith Ariannu Strategol (FfAS) presennol
ni effeithir ar geisiadau'r rownd gyflwyno a Mynegiadau o Ddiddordeb, a byddwn yn darparu mwy o wybodaeth i ymgeiswyr ynghylch pontio i’n hegwyddorion buddsoddi Treftadaeth 2033 newydd
Ar gyfer grantiau rhwng £10,000 a £250,000:
12 hanner dydd ar 3 Tachwedd 2023: ffurflenni ymholiad prosiect a cheisiadau olaf o dan FfAS
Ar gyfer grantiau rhwng £3,000 a £10,000:
12 hanner dydd ar 1 Rhagfyr 2023: ceisiadau olaf am grantiau o dan £10,000
O fis Ionawr 2024, byddwn yn agor y ceisiadau cyntaf am grantiau rhwng £10,000 a £10m o dan Treftadaeth 2033, gydag arweiniad a ffurflenni cais newydd.
Yn y misoedd i ddod, gallwch ddisgwyl clywed mwy am gyflwyno rhai o'n mentrau strategol a nodwyd yn y cynllun cyflwyno.
Yn yr hydref, byddwn yn cyhoeddi’r naw cyntaf o’r 20 o leoliadau ar draws y DU lle byddwn yn buddsoddi i drawsnewid treftadaeth, adfywio economïau a hybu balchder lleol drwy ein menter Lle.
Ac yn y gaeaf, byddwn yn cyhoeddi manylion ein partneriaeth i gyflwyno adferiad natur drefol trwy ein menter Dinasoedd a Threfi Natur.
Meddai Eilish McGuinness, Prif Weithredwr y Gronfa Treftadaeth: “Mae'n bleser gennyf rannu ein cynllun cyflwyno tair blynedd cyntaf gyda chi heddiw. Mae’n nodi’r cerrig milltir allweddol ar gyfer cyflwyno ein strategaeth newydd uchelgeisiol a phontio i weithredu o dan ein pedair egwyddor fuddsoddi newydd.
“Datblygwyd Treftadaeth 2033 gyda’ch mewnbwn chi, ac edrychwn ymlaen at gydweithio â chi i gyflwyno ein gweledigaeth ar y cyd ar gyfer treftadaeth dros y blynyddoedd i ddod.”